Σφάλμα
  • JUser::_load: Unable to load user with id: 70

Διατροφικά προβλήματα

Γράφτηκε από
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(3 ψήφοι)

Τι είναι τα διατροφικά προβλήματα και οι διατροφικές διαταραχές;
Η τροφή είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας και παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Κάθε άνθρωπος προτιμά διαφορετικά φαγητά και χρειάζεται διαφορετική ποσότητα τροφής.

Όπως ακριβώς οι άνθρωποι έχουν διαφορετικό χρώμα μαλλιών, έτσι έχουν και διαφορετικό σωματότυπο, ύψος και σκελετό. Με τον ίδιο τρόπο, το λίπος συσσωρεύεται σε διαφορετικά σημεία του σώματος κάθε ανθρώπου, εξαιτίας των γονιδίων του. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρούμε ένα φυσιολογικό βάρος (και μια συγκεκριμένη ποσότητα λίπους στο σώμα μας), προκειμένου να λειτουργεί σωστά ο οργανισμός μας.

 

Οι περισσότεροι άνθρωποι, κάποια στιγμή στη ζωή τους, δεν είναι ευχαριστημένοι με την εικόνα του σώματός τους - πιστεύουν ότι είναι πολύ χοντροί, πολύ αδύνατοι ή ότι δεν έχουν καλή κατασκευή. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση των εφήβων, καθώς πραγματοποιούνται διαρκώς αλλαγές στο σώμα τους.

Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να χάσουν βάρος ακολουθώντας διάφορες δίαιτες - αυτό συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα. Ωστόσο, ορισμένες διατροφικές συμπεριφορές είναι εξαιρετικά ανθυγιεινές - αυτό ισχύει, για παράδειγμα, όταν τρως πάρα πολύ ή ελάχιστα επειδή είσαι στενοχωρημένος ή αγχωμένος. Με το πέρασμα του χρόνου, αυτή η διατροφική συμπεριφορά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ψυχική και σωματική σου υγεία.

Υπάρχουν διάφορα είδη διατροφικών διαταραχών - ορισμένες απ' αυτές είναι σοβαρότερες από άλλες. Ωστόσο, όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την πρόσληψη της τροφής είναι ανησυχητικά. Όταν τα παιδιά ασχολούνται σε μεγάλο βαθμό με τη σωματική τους εμφάνιση και οι γονείς αρχίζουν να ανησυχούν για τις διατροφικές συνήθειες και την απώλεια βάρους των παιδιών τους, τότε έχουμε συνήθως τα λεγόμενα διατροφικά προβλήματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτά τα προβλήματα δεν είναι πολύ σοβαρά και αντιμετωπίζονται με τη βοήθεια και τη στήριξη των γονιών, των φίλων, των καθηγητών και των οικογενειακών γιατρών.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις τα διατροφικά προβλήματα αποκτούν πολύ πιο σοβαρές διαστάσεις. Κάποιοι έφηβοι τρώνε τόσο πολύ ή τόσο λίγο επί σειρά μηνών, ώστε απειλείται η υγεία τους ή ακόμα και η ζωή τους.

Αρχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή τους ζωή στο σπίτι και στο σχολείο. Αυτά τα παιδιά δε νιώθουν καλά, ούτε ψυχικά ούτε σωματικά. Όταν τα διατροφικά προβλήματα φτάνουν σ’ ένα τόσο ανησυχητικό επίπεδο, οι ειδικοί τα περιγράφουν με τον όρο «διατροφικές διαταραχές». Οι πιο σοβαρές διατροφικές διαταραχές είναι η νευρική ανορεξία και η νευρική βουλιμία.

Ορισμένες φορές, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτούς τους όρους για να χαρακτηρίσουν όλα τα είδη διατροφικών προβλημάτων. Οι συντομότεροι όροι ανορεξία και βουλιμία (ή ανορεξικός και βουλιμικός) είναι πιο σωστό να χρησιμοποιούνται για τα λιγότερο σοβαρά, αλλά, παρ’ όλα αυτά, ανησυχητικά διατροφικά προβλήματα - για παράδειγμα, απώλεια της όρεξης που μπορεί να οφείλεται σε σωματικά αίτια.

Τα κορίτσια εμφανίζουν συχνότερα διατροφικά προβλήματα και διατροφικές διαταραχές. Ωστόσο, άνθρωποι κάθε φύλου και ηλικίας μπορεί να παρουσιάσουν κάποια διατροφική διαταραχή. Τα διατροφικά προβλήματα και οι διατροφικές διαταραχές δεν αφορούν απλώς στο φαγητό – αφορούν, κυρίως, στην ψυχική και συναισθηματική κατάσταση ενός ανθρώπου.

 

Ανορεξία

Αν έχεις ανορεξία, μπορεί να σκέφτεσαι το φαγητό, τα λιπαρά και τις θερμίδες όλη τη μέρα και να αποφεύγεις να τρως. Η απώλεια βάρους ίσως σου χαρίζει μια αίσθηση ελέγχου ή επιτυχίας, που μπορεί να είναι ευχάριστη. Ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κανείς πότε πρέπει να σταματήσει.

«Ξεκίνησα μια δίαιτα. Όταν έχασα τα περιττά κιλά, ένιωθα τόσο καλά που είχα επιτύχει το στόχο μου, ώστε αποφάσισα να συνεχίσω τη δίαιτα. Τελικά, νοσηλεύτηκα σε μια κλινική, όπου με βοήθησαν να ξεπεράσω το πρόβλημα της ανορεξίας».

Το σώμα σου χρειάζεται μια συγκεκριμένη ποσότητα τροφής για να λειτουργεί σωστά. Αν δεν τρέφεσαι αρκετά, θα αρχίσεις να νιώθεις διαρκώς κουρασμένος και δε θα μπορείς να συγκεντρωθείς ή να σκεφτείς.

Αν κρίνεις τον εαυτό σου με βάση την ποσότητα τροφής που καταναλώνεις, μπορεί να μη νιώθεις ικανοποιημένος μέχρι να χάσεις βάρος - κι έτσι θα έχεις μια αρνητική εικόνα για τον εαυτό σου. Συχνά, οι άνθρωποι με ανορεξία εξακολουθούν να νιώθουν χοντροί, παρ’ όλο που στην πραγματικότητα είναι πολύ αδύνατοι.

«Ένιωθα εξαντλημένη, αλλά μου άρεσε η εικόνα μου στον καθρέφτη. Δεν μπορούσα να καταλάβω ότι είχα πρόβλημα».

 

Βουλιμία

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από βουλιμία συνήθως διατηρούν ένα σταθερό βάρος, γι' αυτό είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε αν κάποιος είναι βουλιμικός. Ωστόσο, κι αυτοί οι άνθρωποι σκέφτονται διαρκώς το φαγητό και τις θερμίδες. Όπως οι ανορεξικοί, έτσι και οι βουλιμικοί χρησιμοποιούν το φαγητό για να αντιμετωπίσουν τα οδυνηρά συναισθήματα - ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα και των δύο διαταραχών. Κάποιοι άνθρωποι που υπέφεραν από ανορεξία στο παρελθόν, μπορεί να γίνουν αργότερα βουλιμικοί.

Οι βουλιμικοί τρώνε μεγάλες ποσότητες φαγητού πολύ γρήγορα, γεγονός που τους κάνει να νιώθουν ενοχές και απέχθεια για τον εαυτό τους. Γι' αυτό προσπαθούν να αποβάλουν το φαγητό που κατανάλωσαν κάνοντας εμετό ή παίρνοντας καθαρκτικά (χάπια ή άλλα φάρμακα που προκαλούν διάρροια). Ορισμένοι άνθρωποι νιώθουν τόσο άσχημα, ώστε οδηγούνται στον αυτοτραυματισμό ή στην κατάχρηση οινοπνεύματος και ναρκωτικών.

«Κάποιο βράδυ που οι γονείς μου είχαν βγει, έφαγα πάρα πολύ. Ένιωθα αηδία για τον εαυτό μου και σκεφτόμουν πανικόβλητη ότι θα γίνω σαν ιπποπόταμος. Πήρα υπερβολική δόση επειδή μισούσα τον εαυτό μου. Κατέληξα στο νοσοκομείο, όπου μου έκαναν πλύση στομάχου. Ήταν φρικτή εμπειρία».

Συνήθως, οι βουλιμικοί καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής όταν νιώθουν στενοχωρημένοι ή αγχωμένοι. Στη συνέχεια, αυτοτιμωρούνται κάνοντας εμετό, παίρνοντας καθαρκτικά ή αποφεύγοντας το φαγητό. Παρ’ όλο που συχνά δίνουν την εντύπωση ότι μπορούν να αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους, στην πραγματικότητα νιώθουν μόνοι και φοβισμένοι - είναι σίγουροι ότι κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τα προβλήματά τους.

 

Γιατί οι άνθρωποι παρουσιάζουν διατροφικά προβλήματα και διατροφικές διαταραχές

Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους εξασφαλίζει την καλή λειτουργία του οργανισμού μας. Ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι συγχέουν τις αντιλήψεις τους για το φαγητό με τις πεποιθήσεις που έχουν για τον εαυτό τους. Όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ζωή τους, παύουν να φροντίζουν τον οργανισμό τους.

«Τα οικογενειακά γεύματα είχαν μετατραπεί σε εφιάλτη. Ένιωθα ότι η ατμόσφαιρα ήταν πάντα ηλεκτρισμένη και η προσπάθεια να καταπιώ κάθε μπουκιά έμοιαζε με πραγματική μάχη. Κάθε φορά που καθόμουν στο τραπέζι, το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ ήταν οι θερμίδες, το βάρος μου και η απέχθεια που ένιωθα για το φαγητό».

 

Ορισμένοι από τους λόγους είναι οι ακόλουθοι:

•Νιώθουν ότι δεν έχουν τον έλεγχο της ζωής τους - συχνά αισθάνονται ότι το μοναδικό πράγμα που μπορούν να ελέγξουν είναι το σώμα τους.

•Θέλουν να είναι δημοφιλείς - πιστεύουν ότι θα αρέσουν σε περισσότερους ανθρώπους αν είναι πιο αδύνατοι.

•Οι γονείς τους ανησυχούν διαρκώς για το βάρος και τη διατροφή τους.

•Προσπαθούν να μοιάσουν σε επιτυχημένα άτομα (π.χ. στα μοντέλα που βλέπουν στα περιοδικά) - συγχέουν την αδύνατη σιλουέτα με την επιτυχία.

•Συνεχίζουν να τρώνε μικρές ποσότητες ύστερα από μια αρρώστια (π.χ. γρίπη), παρόλο που έχουν συνέλθει απ' αυτή.

•Αρχίζουν μια δίαιτα, αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν.

•Δε γνωρίζουν ότι η ύπαρξη ενός ποσοστού λίπους στο σώμα μας δεν είναι μόνο φυσιολογικό, αλλά και απαραίτητο!

•Πιστεύουν ότι δεν αξίζουν ως άτομα - σκέφτονται ότι η ζωή τους θα βελτιωθεί αν χάσουν βάρος.

•Μισούν το σώμα τους - γεγονός που μπορεί να οφείλεται σε κάποια εμπειρία τους, για παράδειγμα ίσως έχουν κακοποιηθεί.

 

Πώς αντιμετωπίζονται τα διατροφικά προβλήματα και οι διατροφικές διαταραχές

Οι ανορεξικοί ή βουλιμικοί άνθρωποι μπορεί να μην παραδέχονται ότι έχουν πρόβλημα, και συχνά κρύβουν το γεγονός ότι δεν τρώνε. Μπορεί να λένε ψέματα ότι τρώνε φυσιολογικά ή να αρνούνται οποιαδήποτε βοήθεια. Ορισμένες φορές, ωστόσο, αυτή η συμπεριφορά κρύβει το φόβο τους γι' αυτό που τους συμβαίνει. Από τη στιγμή που θα παραδεχτούν ότι έχουν πρόβλημα, θα διαπιστώσουν πόσοι άνθρωποι μπορούν να τους βοηθήσουν!

Είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει κανείς μόνος ένα διατροφικό πρόβλημα ή μια διατροφική διαταραχή.

Τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις αν πιστεύεις ότι κάποιος φίλος σου αντιμετωπίζει διατροφικό πρόβλημα ή διατροφική διαταραχή:

•Αφιέρωσε όσο χρόνο χρειάζεται για να τον ακούσεις με προσοχή και κατανόηση.

•Προσπάθησε να τον πείσεις να ζητήσει βοήθεια - είναι πολύ σημαντικό να επισκεφτεί ένα γιατρό.

•Πες του ότι ανησυχείς και ότι θέλεις να τον βοηθήσεις.

•Φρόντισε να του υπενθυμίζεις συχνά για ποιους λόγους τον αγαπάς και τον εκτιμάς.

•Προσπάθησε να τον συμπεριλαμβάνεις σε διάφορες δραστηριότητες, ακόμα κι αν δεν τον ενδιέφεραν παλιότερα.

•Αναζήτησε πληροφορίες για τα διατροφικά προβλήματα και τις διατροφικές διαταραχές.

•Αν ανησυχείς ή δυσκολεύεσαι να αντιμετωπίσεις μόνος σου το πρόβλημα, μίλησε σε κάποιον ενήλικο που εμπιστεύεσαι.

•Μην ξεχνάς να φροντίζεις και τον εαυτό σου!

Τι θα πρέπει να αποφεύγεις:

•Μην αναλαμβάνεις την ευθύνη για τα προβλήματα του φίλου σου.

•Μη νιώθεις ενοχές - δεν φταις εσύ.

•Μην αλλάξεις τις δικές σου διατροφικές συνήθειες - είναι σημαντικό να υπενθυμίζεις στο φίλο σου τους υγιείς τρόπους διατροφής.

•Μην εγκαταλείπεις την προσπάθεια - ακόμα κι αν ο φίλος σου σε απορρίπτει, φρόντισε να παραμείνεις στο πλευρό του.

You are here